CZŁONKOWIE ZESPOŁU
Zuzanna Kołodziejska-Smagała – kierowniczka projektu
Literaturoznawczyni, której zainteresowania naukowe koncentrują się wokół dziewiętnastowiecznej literatury i prasy polsko-żydowskiej. Interesują ją granice kulturowe, wczesny feminizm, cielesność, postrzeganie płci kulturowej i nieoczywiste relacje między żydowskimi i nieżydowskimi aktorami społecznymi na przełomie XIX i XX wieku.
Doktorat obroniła w 2013 roku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Praca, będąca monografią polsko-żydowskiego tygodnika „Izraelita” została opublikowana w 2014 jako „Izraelita” (1866-1915). Kulturowe i literackie znaczenie tygodnika. Ma również stopień magistra filologii angielskiej, który otrzymała w 2009 roku na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Kierowniczka różnych projektów dotyczących polsko-żydowskiego pogranicza. Na Uniwersytecie Jagiellońskim realizowała projekt o polsko-żydowskiej literaturze z lat 1861-1918, czego rezultatem były dwie książkowe publikacje: antologia (Literatura polsko-żydowska 1861-1918. Antologia, Kraków 2017) oraz zbiór artykułów dotyczących różnych zjawisk obecnych w badanej literaturze (Literatura polsko-żydowska 1861-1918. Studia i szkice, Kraków 2018). Natomiast na Uniwersytecie Warszawskim kierowała projektem o dyskursach o cielesności i seksualności w polsko-żydowskim piśmiennictwie kobiecym z lat 1890-1918, czego rezultatem były artykuły naukowe oraz obecny projekt.
W projekcie Dyskursy o ciele w kulturze żydowskiej na ziemiach polskich w latach 1880-1918, finansowanym przez NCN w ramach konkursu Opus i realizowanym w Katedrze Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, będzie analizować dyskursy o ciele w tekstach literackich, artykułach prasowych oraz dokumentach osobistych pisanych po polsku przez Żydów utożsamiających się z kulturą żydowską. Ze względu na fakt, że dziewiętnastowieczne materiały zostały przebadane w ramach jej poprzedniego projektu, w tych badaniach skupi się na okresie międzywojennym.
Strona katedry: https://judaistyka.uni.wroc.pl/zuzanna-kolodziejska-smagala/
ORCID: https://orcid.org/my-orcid?orcid=0000-0002-2119-7549
Academia edu: https://wroc.academia.edu/ZuzannaKo%C5%82odziejskaSmaga%C5%82a
Joanna Degler (Lisek)
Profesorka Uniwersytetu Wrocławskiego, literaturoznawczyni, tłumaczka, pracowniczka naukowa Katedry Judaistyki im. Tadeusza Taubego Uniwersytetu Wrocławskiego, a także kierowniczka działu literackiego Teatru Polskiego we Wrocławiu. Zajmuje się poezją żydowską i kulturą jidysz, a szczególnie twórczością kobiet. Jest autorką monografii: Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna oraz Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.), współautorką tomu Literatura autobiograficzna Żydów polskich oraz redaktorką tomów: Nieme dusze? Kobiety w kulturze jidysz oraz Mykwa – rytuał i historia. Z Karoliną Szymaniak i Bellą Szwarcman-Czarnotą przygotowała tom: Moja dzika koza. Antologia poetek jidysz. Poza twórczością poetek z jidysz na język polski tłumaczyła m.in. utwory Chaima Gradego, Abrahama Suckewera, Puy Rakowskiej, Jenty Serdackiej, Chavy Rosenfarb. Od 2017 r. redaguje serię Żydzi. Polska. Autobiografia.
W projekcie Dyskursy o ciele w kulturze żydowskiej na ziemiach polskich w latach 1880-1939, finansowanym przez NCN w ramach konkursu Opus i realizowanym w Katedrze Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, sprawuje opiekę nad doktorantką Justyną Lisak oraz opracowuje źródła jidyszowe.
Strona katedry: https://judaistyka.uni.wroc.pl/katedra-judaistyki/zespol/pracownicy/joanna- lisek/
Academia: https://wroc.academia.edu/JoannaLisek
Mariusz Kałczewiak
Historyk zajmujący się żydowską historią społeczną i kulturową w XIX i XX wieku. Jego badania koncentrują się na historii Żydów w Europie Wschodniej i obu Amerykach, historycznych studiach nad migracjami i historycznych studiach genderowych. Mariusz prowadził swoje badania m.in. na University of Southern California w Los Angeles i pracował w niemieckich i polskich instytucjach naukowych. Mariusz jest doktorem Uniwersytetu w Tel Awiwie (2017) i magistrem Uniwersytetu Warszawskiego (2011).
Jego pierwsza książka Polacos in Argentina. Polish Jews, Interwar Migration, and the Emergence of Transatlantic Jewish Culture analizuje transnarodowy wymiar żydowskich migracji z Polski do Argentyny w okresie międzywojennym. Jego druga monografia Man of Valor and Anxiety. Polish-Jewish Masculinities and the Challange of Modernity bada żydowskie męskości na ziemiach polskich na początku XX wieku. Men of Valor and Anxiety ukazuje procesy konstruowania i urzeczywistniana żydowskich ideałów męskości w różnorodnych kontekstach społecznych takich jak armia, korporacje studenckie czy jesziwy.
W ramach Dyskursów o ciele w kulturze żydowskiej na ziemiach polskich w latach 1880-1918 Mariusz bada żydowskie dyskursy na temat męskiego ciała i to jak te dyskursy splatały się z ideami i praktykami męskich tożsamości płciowych. Badania Mariusza obejmą prasę żydowską w języku jidysz, polskim i hebrajskim, wspomnienia i pamiętniki, broszury oraz źródła wytworzone przez żydowskie organizacje i instytucje.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9310-4292
Anna Kałużna
Socjolożka, jidyszystka, żydolożka, której zainteresowania naukowe koncentrują się na zagadnieniach życia codziennego powojennej społeczności żydowskiej Polski. Interesuje się prasą żydowską wydawaną w jidysz i po polsku, mikrohistoriami, literaturą jidysz, teatrem żydowskim, stykiem polityki i życia kulturalno-społecznego.
Doktorat obroniła w 2015 roku na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Jej dysertacja dotyczyła Dolnośląskiego Teatru Żydowskiego w latach 1945-1968. Była to pierwsza praca o powojennym teatrze żydowskim, której autorka sięgnęła do źródeł żydowskich, szczególnie istotne były te w języku jidysz i opisała fenomen powojennego żydowskiego teatru, jego znaczenie. Było to zjawisko istotne nie tylko dla społeczności żydowskiej, ale i dla polityki państwa.
Nauczycielka języka jidysz na Uniwersytecie Wrocławskim. Współpracowniczka takich projektów, jak: Kanon literatury wspomnieniowej Żydów polskich; Yerusha Poland; Ostatnie polskie sztetl? Społeczność żydowska Dzierżoniowa, świat żydowski, zimna wojna i komunizm; Dwa oświecenia. Polacy, Żydzi i ich drogi do nowoczesności; Moja historia; English Missions in the Polish Lands; Chasydyzm. Wszystko co najważniejsze.
Jest współautorką tłumaczenia pamiętnika Beniamina R., Płonęli gniewem. Autobiografia młodego Żyda, tłumaczyła opowieści chasydzkie dotyczące Sary Szenirer – monografia opowieści chasydzkich ukaże się niebawem nakładem wydawnictwa Ossolineum.
W projekcie Dyskursy o ciele w kulturze żydowskiej na ziemiach polskich w latach 1880 -1939, finansowanym przez NCN w ramach konkursu Opus i realizowanym w Katedrze Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, będzie analizować dyskursy o ciele w tekstach literackich, artykułach prasowych oraz dokumentach osobistych pisanych w jidysz i po polsku przez Żydów utożsamiających się z kulturą żydowską.
Strona katedry: https://judaistyka.uni.wroc.pl/katedra-judaistyki/zespol/pracownicy/anna-kaluzna/
Justyna Lisak
Absolwentka Instytutu Filologii Germańskiej oraz Judaistyki na Uniwersytecie Wrocławskim. Pod kierunkiem dr hab. Joanny Degler przygotowuje doktorat „Obraz ciała i cielesności w żydowskiej prasie oraz literaturze wydawanej na terenie zaboru niemieckiego i austriackiego w latach 1880-1918.”
Od 2020 r. moderatorka Pociągu do Kultury (Kulturzug) Berlin-Wrocław, projektu polsko-niemieckiej współpracy kulturalnej. Od roku 2022 w ramach tego projektu prowadzi regularnie dla podróżujących z Niemiec do dolnośląskiej stolicy warsztaty języka jidysz, podczas których (ich) uczestnicy odkrywają zarówno liczne podobieństwa pomiędzy językami niemieckim a jidysz oraz jidysz a polskim, jak i wielowiekowe związki między kulturami niemiecką, żydowską i polską.
Od 2017 r. jako przewodniczka po Wrocławiu oprowadza grupy oraz turystów indywidualnych m.in. po dzielnicy żydowskiej i Starym Cmentarzu Żydowskimi przy ul. Ślężnej.
W okresie od lipca do listopada 2015 r. realizowała staż zawodowy w ramach programu Erasmus + Praktyki w archiwum fundacji Neue Synagoge Berlin – Centrum Judaicum w niemieckiej stolicy.
Agnieszka Łętowska
Lingwistka komputerowa, specjalistka NLP (Przetwarzanie Języka Naturalnego) oraz ML (Uczenia Maszynowego). Jej doświadczenie obejmuje tworzenie reprezentacji wiedzy dziedzinowej, tworzenie modeli (symbolicznych i wektorowych) obiektów, uczenie maszynowe oraz operacje NLP. Rozwija aplikacje pozyskujące oraz klasyfikujące wiedzę z różnorodnych źródeł.
Realizatorka aplikacji webowych, modułów NLP i ML oraz baz danych na potrzeby projektów badawczo-rozwojowych i badawczych, m.in.: The science of language evolution: the state of the art and significance to language sciences, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Odtworzenie i analiza preparatów leczniczych zidentyfikowanych na podstawie egodokumentów epoki staropolskiej (XVI - XVIII wiek), UWr, Edycja i analiza testamentów szlachty Rusi Czerwonej oraz stworzenie strony internetowej dotyczącej testamentów szlachty koronnej z XVII wieku, UWr.
Uczestniczyła w realizacji projektów Leopoldina online – platforma integracji i udostępniania elektronicznych zasobów UWr dla nauki, edukacji i popularyzacji wiedzy, UWr, System sztucznej inteligencji korelujący zespoły pracowników z projektami IT, Scalac Sp. z o.o. w ramach konkursu Szybka Ścieżka.
W projekcie Agnieszka jako ekspertka IT jest odpowiedzialna za budowę witryny internetowej projektu, stworzenie baz danych oraz analizę treści artykułów prasowych i tekstów literackich w pięciu językach przy wykorzystaniu metod NLP i ML. W dalszych etapach prac projektowych będzie również tworzyć cyfrową mapę prezentującą wyniki badań projektu, przepływ idei dotyczących cielesności w czasie i przestrzeni na ziemiach polskich w latach 1880-1918.